Cập nhật vào 14/04
Hầu hết mọi người ít nhiều đều đã nghe đến cụm từ nấm linh chi nhưng uống nấm linh chi thế nào cho tốt thì không phải ai cũng rõ. Một số người còn thắc mắc không biết uống nấm linh chi thay nước lọc có tốt không. Tìm câu giải đáp trong bài viết sau.
1. Trong nấm linh chi có chứa các chất gì? Tác dụng ra sao?
Nấm linh chi là một thành phần quan trọng của hệ thống y học cổ truyền lâu đời ở nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Nấm linh chi rừng Việt Nam hay còn gọi là Nấm lim xanh được đánh giá là có chứa nhiều dược chất quý cũng như hàm lượng dược chất cao, thậm chí cao hơn cả một số loại nhân sâm.
- Polysaccharides: Có khả năng hỗ trợ miễn dịch cơ thể, giúp giải độc cơ thể, tăng tổng hợp DNA, RNA. Bên cạnh đó, trong Linh chi còn có 1 loại Polysaccharides ức chế tế bào ung thư ác tính.
- Hoạt chất Acid ganoderic: Có tác dụng giảm đau, giải độc gan, ức chế tế bào ác tính của cơ thể.
- Germanium: Germanium hữu cơ trong nấm linh chi có thể vận chuyển Oxy của tế bào máu lên 1,5-2 lần, tăng cường khả năng cung cấp Oxy nuôi dưỡng cơ thể và kiểm soát các tế bào ung thư. Germanium hỗ trợ tăng cường hệ thống miễn dịch, cải thiện lưu thông máu, bảo vệ tế bào hồng cầu, thúc đẩy năng lượng cơ thể đồng thời giải độc các kim loại nặng như thủy ngân và chì. Tác dụng của Germanium đã được ứng dụng rộng rãi để đào thải các gốc tự do thông qua các quá trình bài tiết.
- Adenosine: Là hoạt chất có tác dụng an thần, hạ cholesterol trong huyết thanh, ức chế kết tập tiểu cầu, cải thiện tuần hoàn cơ thể.
- Cellulose: Hạ cholesterol, phòng ngừa xơ vữa động mạch, tác dụng nhuận tràng, ổn định đường huyết.
- Protein: Các acid amin trong Linh chi giúp tăng cường miễn dịch cho cơ thể.
- Lactone A: Tác dụng giảm cholesterol máu.
- Acid oleic: Có tính kháng histamin chống dị ứng.
- Ngoài ra, nấm Linh chi cũng chứa nhiều các nguyên tố vi lượng như: Phospho, Kali, Nhôm, Vàng, Canxi, Clo, Đồng, Sắt, Kẽm… Đây đều là các chất mang đến nhiều tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe.
Bạn có thể tìm hiểu đầy đủ về tác dụng của nấm linh chi rừng Việt Nam trong bài Công dụng nấm lim xanh.
2. Những cách chính chế biến nấm linh chi?
Nấm linh chi ngâm rượu
Chuẩn bị:
- Nấm linh chi: 300g.
- Rượu: 5 lít.
- Bình ngâm: Bình thủy tinh Hàn Quốc hoặc bình sành sứ.
Thực hiện:
- Bạn đem nấm ngâm với nước muối loãng 5 phút để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn, rửa nhẹ nhàng nấm, tránh chà xát quá mạnh làm rửa trôi bào tử nấm linh chi – phần chứa nhiều dược chất quý nhất trong nấm linh chi rừng. Chú ý nấm sau khi sơ chế rửa sạch bắt buộc phải đem phơi khô bởi nếu ướt mà đem ngâm ngay nấm dễ hỏng, khi ngâm dễ nổi váng.
- Với bình ngâm rượu nấm linh chi bạn mang bình thủy tinh đi rửa thật sạch và tiếp tục tráng sơ qua bằng rượu giúp sạch kỹ hơn.
- Cho nấm linh chi vào bình ngâm, đổ rượu lên sao cho ngập toàn bộ nấm. Nếu thích trưng bình đẹp thì bạn có thể ngâm nguyên cây. Xếp cây nấm thẳng đứng vào bình thủy tinh, gốc cây trên đứng lên mũ cây dưới, mũ các cây so le nhau, có thể dùng tăm tre cố định chân cây nấm nọ với mũ cây nấm kia, sau đó đổ rượu nhẹ nhàng vào bình. Tiếp đến đậy nắp thật chặt để quá trình lên men của rượu nấm được tốt nhất. Đặt bình ngâm ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh để bình ngâm tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Bảo quản rượu ở nhiệt độ dưới 30 độ C.
- Rượu nấm linh chi thường ngâm trong khoảng 2 tháng là có thể sử dụng được, tuy nhiên nếu ngon nhất thì nên ngâm từ 3 – 4 tháng.
Nấm linh chi sắc nước
Bạn có thể sắc nước riêng với nấm linh chi hoặc có thể kết hợp với các loại dược liệu khác:
Sắc nước riêng với nấm linh chi
- Chuẩn bị: Nấm linh chi 10 – 30g (liều lượng theo sự chỉ định của dược sĩ), nước lọc, nồi đất.
- Thực hiện: Làm sạch nấm linh chi, thái lát, cho nấm vào nồi, đổ 2 lít nước lọc vào, đun tới khi cạn chỉ còn 1.5 lít nước thì chắt nước ra uống.
Sắc nước nấm linh chi kết hợp với các dược liệu khác:
- Bài 1: Linh chi 10g và nhân sâm 5g, tán bột mịn trộn đều, ngày uống 2 lần, mỗi lần uống 3g, chiêu với nước ấm. Công dụng: trị suy nhược thần kinh, bổ não, ích trí, nhuận phế.
- Bài 2: Linh chi 10g, tam thất 6g. Sắc uống. Công dụng: bổ huyết, dưỡng tâm, an thần, dùng cho người tăng huyết áp, xơ vỡ động mạch.
- Bài 3: Linh chi 10g, bách hợp 10g, trần bì 8g. Sắc uống trong ngày. Công dụng: trị viêm khí phế quản, hen suyễn, ho gà.
- Bài 4: Linh chi, ngân nhĩ lượng bằng nhau, tán nhỏ, ngày dùng 10g hãm với nước sôi 30 phút là dùng được. Công dụng: tư âm, nhuận phế, trừ đờm, dùng cho người bị viêm phế quản, suy nhược cơ thể.
- Bài 5: Linh chi 6g, hồng táo 4g, cam thảo 2g. Các vị thuốc hãm với nước sôi uống như trà. Công dụng: trị rối loạn giấc ngủ, làm đẹp da, mát gan.
- Bài 6: Linh chi 10g, lá vông 12g, lá sen 12g, lá vông 12g, cúc hoa 10g. Các vị thuốc hãm với nước sôi hoặc sắc uống trong ngày. Công dụng: trị mất ngủ, suy nhược thần kinh.
- Bài 7: Linh chi 10g, tang thầm 10g, long nhãn 10g. Sắc uống trong ngày. Công dụng: trị ăn uống kém, mất ngủ, suy nhược thần kinh.
Bạn cũng có thể kết hợp nấm linh chi với một số loại thảo dược khác. Bạn có thể tìm hiểu thêm trong bài viết Cách nấu nấm linh chi với táo đỏ.
Nấm linh chi hãm trà
Chuẩn bị: 10 -20g nấm linh chi, nước sôi, ấm nước
Thực hiện: Đem nấm linh chi rửa qua cho sạch, thái lát mỏng. Cho nấm vào ấm nước, đổ 0.8 đến 1 lít nước sôi vào hãm trong 30 phút rồi uống. Hết 1 lượt nước thì đổ thêm 1 lượt nước nữa.
Lưu ý: Trà nấm linh chi có vị đắng, do vậy để điều vị, bớt đắng hơn thì bạn có thể cho thêm atiso hoặc cam thảo, táo đỏ vào pha trà cùng.
Nấm linh chi nấu canh
Chuẩn bị:
- Nấm linh chi 15 -20g
- Táo đỏ, táo tàu
- Ngô bao tử
- Cà rốt
- Thịt gà đen
- Gia vị, hàng ngò
Thực hiện: Bạn nên cho nấm linh chi và gà vào hầm cùng 1 lúc với nhau cho chín. Sau đó mới cho tiếp những nguyên liệu khác và để lửa nhỏ trong 30 phút để món canh, súp được nhừ, mềm và thơm hơn.
Nấm linh chi nấu cháo
Cháo nấm linh chi hạt sen
Chuẩn bị: 10g nấm linh chi, 100g hạt sen khô, bằng bát gạo (nên trộn nửa gạo tẻ, nửa gạo nếp sẽ thơm hơn), đường trắng.
Thực hiện: Cháo linh chi hạt sen đảm bảo hương vị và chất lượng khi thực hiện đúng theo các bước sau đây:
- Bước 1: Vo gạo kỹ, nấu đến khi cháo chín mềm
- Bước 2: Lấy 100g hạt sen ngâm trong nước nóng khoảng 30 phút
- Bước 3: Nấm linh chi nghiền thành dạng bột rồi cho vào nồi cháo đã nấu sẵn
- Bước 4: Thêm hạt sen đã ngâm vào nấu chín mềm thì cho đường trắng vừa ăn.
Cháo nấm linh chi thịt băm
Chuẩn bị: 15g nấm linh chi, thịt băm, gạo vừa đủ.
Thực hiện: Nấm linh chi thái lát cho vào nồi, thêm 1.5 lít nước sắc trong 45 phút để lấy nước dùng. Dùng nước nấm linh chi thêm gạo đã đãi sạch và thịt băm vào nấu thành cháo.
Cháo nấm linh chi đậu xanh
Chuẩn bị: Bột nấm linh chi 10gr, đậu xanh, khoai môn, khoai lang, bí đỏ, nước cốt dừa, gạo.
Thực hiện: Gạo và đậu xanh đãi sạch, cho vào nồi thêm nước nấu thành cháo. Các loại khoai rửa sạch lột vỏ cắt hạt lựu luộc chín rồi thêm vào nồi cháo. Nấm linh chi dạng bột cho vào nồi cháo nấu thêm 20 phút, nêm gia vị vừa ăn là có thể sử dụng.
3. Uống nấm linh chi thế nào tốt cho sức khỏe?
- Những người mới bắt đầu uống nấm linh chi dễ gặp tác dụng phụ: buồn nôn, choáng váng, ngứa ngáy, đi ngoài, chảy máu mũi… Lý do bởi cơ thể chưa quen hoặc bị dị ứng với dược chất trong nấm hoặc người đó sử dụng nấm không đúng cách, mua phải nấm rởm. Do vậy, trong thời gian đầu sử dụng (khoảng 3 ngày đầu), bạn cần uống theo hướng thăm dò phản ứng của cơ thể, nên áp dụng từng liều lượng khác nhau để giúp cơ thể kịp thích nghi và đáp ứng được liều lượng thích hợp. Nên tìm đến các địa chỉ uy tín được mua nấm chất lượng nhất.
- Không nên uống nước nấm linh chi đã để qua đêm, nước nấm bị thiu dễ làm biến đổi dược chất, uống vào rất hại sức khỏe.
- Nếu bạn đang uống thuốc tây để điều trị bệnh lý thì không nên ngừng uống khi uống nấm linh chi. Bởi trong nấm linh chi có thể không chứa một số thành phần, chất có trong thuốc Tây. Để tránh các tương tác, phản ứng thuốc có thể xảy ra, bạn nên uống nấm và thuốc Tây cách nhau khoảng 1 tiếng, nên uống sau ăn tốt nhất.
- Không uống nước nấm linh chi với đường hoặc long nhãn, sẽ khiến dược chất trong nấm bị giảm xuống.
- Không tự ý kết hợp nấu nấm linh chi với các dược liệu khác khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
- Một số người không nên hoặc hạn chế uống nước nấm linh chi gồm: phụ nữ mang thai, cho con bú; trẻ sơ sinh dưới 2 tuổi; người suy thận, huyết áp thấp; người chuẩn bị hoặc vừa phẫu thuật, người cơ địa dị ứng với thành phần dược tính trong nấm linh chi…
4. Uống nấm linh chi thay nước lọc có được không?
Thực tế nước lọc vẫn là loại nước gần như không thể thay thế đối với cuộc sống con người hàng ngày. Nấm linh chi quả thực rất nhiều dưỡng chất, vitamin, dược chất quý nhưng nó vẫn không thể nào có thể thay thế được hoàn toàn nước lọc. Đối với các gia đình có sức khỏe bình thường thì dùng mỗi ngày khoảng 15g nấm linh chi nấu loãng với 1.5 đến 2 lít nước rồi chắt ra bình uống, cả nhà cùng uống trong ngày, xen kẽ giữa các lần uống vẫn uống nước lọc, nước trái cây… Còn đối với người bệnh thì nên dùng 20 – 30g nấm linh chi sắc nước hàng ngày, giai đoạn đầu có thể uống nấm thay nước lọc, khoảng vài tuần sau khi sức khỏe có chuyển biến tốt thì song song uống nấm người bệnh cũng cần uống nước lọc. Có như vậy mới đảm bảo cân bằng chế độ ăn uống, tốt cho cơ thể được.
5. Người cao tuổi có được dùng nấm linh chi không?
Người nhiều tuổi uống nấm linh xanh rất tốt, cụ thể:
- Nấm linh chi có nhiều thành phần hoạt chất quan trọng, trong đó có Germanium hữu cơ, Axit Ganoderic, Triterpenoid,… cùng nhiều khoáng chất và vi lượng khác làm nên công dụng tuyệt vời của nấm linh chi.
- Đối với người lớn tuổi thường xuyên bị mất ngủ, đặc biệt là nữ giới, uống linh chi có công dụng điều hòa giấc ngủ, hỗ trợ điều trị bệnh mất ngủ kinh niên của người già.
- Theo nhiều nghiên cứu lâm sàng, linh chi rất tốt cho người bị bệnh khớp. Trong nấm linh chi có hoạt chất Provailen có công dụng giảm đau do viêm khớp gây ra, đồng thời giúp ngăn chặn tình trạng tiến triển của bệnh viêm khớp
- Tác dụng làm giảm cholesterol trong máu, ngăn ngừa các bệnh về xơ vữa động mạch, cao huyết áp. Đây là chứng bệnh thường gặp ở người cao tuổi và có khả năng gây ra tử vong cao.
- Phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm do tiểu đường gây ra.
- Dùng nấm linh chi còn có công dụng tăng cường sức đề kháng và cải thiện hệ miễn dịch, giúp ngăn ngừa ốm vặt khi thay đổi thời tiết.
- Tác dụng thải độc gan, thanh lọc máu, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh về gan: viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ,…
- Giúp bồi dưỡng, bồi bổ cơ thể suy nhược, bệnh nhân điều trị kháng sinh lâu dài, giảm tác hại của hóa, trị và xạ trị ung thư.
